20-ci ayə 176-dən
Dinləmək
Əsli
وَإِنْ أَرَدتُّمُ اسْتِبْدَالَ زَوْجٍ مَّكَانَ زَوْجٍ وَآتَيْتُمْ إِحْدَاهُنَّ قِنطَارًا فَلَا تَأْخُذُوا مِنْهُ شَيْئًا  ۚ أَتَأْخُذُونَهُ بُهْتَانًا وَإِثْمًا مُّبِينًا
Transliterasiya
‌Wa 'In 'Ara‍‍d‍‍tumu A‍‍sti‍‍b‍‍d‍‍ā‍‍la Zawji‍‍n Mak‍‍ā‍‍na Zawji‍‍n Wa '‍‍Ā‍‍taytu‍‍m 'Iḥdāhu‍‍nn‍‍a Qi‍‍n‍‍ṭārāa‍‍n Falā Ta'‍ḫu‍ḏū Minhu šay'‍‍ā‍‍an 'Ata'‍ḫu‍ḏūnah‍‍u Buhtānāa‍‍n Wa 'I‍ṯmāa‍‍n Mubīnā‍‍an
Mirzə Əli Meşkini
Bir arvadın (əvvəlki arvadınızın) yerinə başqa bir arvad almaq istəsəniz və onlardan birinə (boşamaq istədiyinizə, mehriyyə olaraq) çoxlu mal vermisinizsə, ondan heç nəyi geri almayın. Yoxsa onu (cahiliyyət dövründə adətiniz olan) böhtan, iftira və aşkar günah yolu ilə alacaqsınız?! (Cahiliyyət adəti belə idi ki, qadınlara böhtan atırdılar ki, məcbur olub öz mehrlərindən əl çəksinlər).
Əltafur-Rəhman

«Qintar» sözünün mənası (ayə:20, 21)

Tarixi qaynaqlara istinadən o dövrdə hər hansı kişi yaşadığı qadının yerinə başqası ilə ailə qurmaq fikrinə düşdükdə əvvəlki yoldaşına bəzi iftiralar — zina, oğurluq və s. atardı ki, qadın məcbur olub mehriyyəsini belə istəmədən ondan ayrılsın. Mütəal Allah onların namərdcəsinə etdikləri bu əmələ Öz etirazını bildirərək buyurur: «Əgər (yaşadığınız) qadının əvəzinə başqa bir qadınla evlənmək istəyirsinizsə, ona verdiyiniz mehriyyədən heç bir şeyi geri almayın! Çünki bu iş insanı heyrətləndirən və açıq-aşkar bir günahdır. Siz onu (mehriyyəni) böhtan atmaq və açıq-aşkar günah etməklə əldə etmək istəyirsiniz? Siz onu necə geri ala bilərsiniz ki, (vaxtilə) bir-birinizlə yaxınlıq etmişdiniz və onlar (qadınlarınız) sizdən (zülmə yol verməyib ədalətlə rəftar edəcəyinizə dair) möhkəm (ağır) əhd-peyman almışdılar?!»
İmam Baqirdən (ə) nəql olunmuş rəvayətə əsasən «misəqan ğaliza
— ağır əhd-peyman» sözündə məqsəd kişi ilə xanım evlənərkən onlar arasında oxunan kəbindir. «Həmin nikahda qeyd olunur ki, kişi qadını ya bəyənilmiş şəkildə - ədalətlə saxlasın, ya da onu boşayaraq sərbəst buraxsın.» («Təfsiri-Əyyaşi», c.1, s.256, hədis:68; «Biharul-ənvar», c.23, s.123; «əl-Bürhan», c.1, s.356)

«Qintar» sözü böyük məbləğdə olan pula, yaxud qızıl-gümüşə deyilir. Bəzi şəxslər güman etmişlər ki, əgər qadına verilmiş mehriyyə yüksək olarsa, kişi ondan zorla bir şey qaytara bilməz. Amma az olsa, onu geri almaq elə mühüm bir iş deyildir.

Bu cür düşünmək böyük bir xətadır. Çünki mehriyyə az və ya çox olmasından asılı olmayaraq qadının haqqıdır. Onun razılığı olmadan kişi mehriyyədən az bir miqdar belə götürə bilməz.

Bəyənilir ki, xanımlar ailə qurduqda yüksək məbləğdə mehriyyə tələb etməsinlər.

Bəzi şəxslər belə təsəvvür etmişlər ki, qadına yüksək məbləğdə mehriyyə vermək olmaz. Belə şəxslər ayədəki «qintar» sözünə nəzər salsalar, görərlər ki, kişi ilə qadının razı olduğu təqdirdə, mehriyyənin yüksək məbləğ olmasının heç də qəbahəti yoxdur.

Əhli-sünnənin görkəmli alimlərindən olan Əbu Bəkr Muhəmməd ibn Abdullah (vəfatı: h. q.543) özünün məşhur «Əhkamul-Quran» adlı kitabında, həmçinin Cəlaləddin Suyuti «əd-Durrul-mənsur» adlı kitabında Abdullah ibn Müsəbdən nəql edirlər ki, o deyib: «Bir gün Ömər ibn Xəttab minbərdə xütbə oxuyarkən dedi: lə təzidu fi muhurin-nisə`i alə ərbə`inə auqiyətən. Fəmən zədə əlqaytuz-ziyədətə fi bəytil- məl. Fəqalət imraətun: mə zəkə ləkə? Qalə: va limə? Qalət: liənnəllahə yəqulu: va ətəytum ihdəhunnə qintaran fələ tə`xuzu minhu şəy`ən... Fəqalə: imraətun əsabət va raculun əxtaə - qadınlara qırx övqiyədən artıq mehriyyə verməyin. Hər kəs bundan artıq mehriyyə versə, artığını alıb beytul-mala qatacağam. Məsciddəki xanımlardan biri ayağa qalxıb bu işə etiraz edərək dedi: ey Ömər, sənin onu azaldaraq beytul-mala qatmağa haqqın yoxdur! Ömər dedi: nə üçün? Qadın dedi: çünki Mütəal Allah Qurani-Kərimdə buyurur: əgər siz qadınlara yüksək məbləğdə mehriyyə versəniz, ondan bir şey geri almayın (yəni, qadına yüksək məbləğdə mehriyyə vermək olar)! Ömər dedi: maraqlıdır ki, bu şəxs qadın olmasına baxmayaraq (Qurandan) haqqı aşkara çıxardı, mən isə kişi olduğum halda xətaya yol verdim.» («Əhkamul- Quran», c.1, s.364; «Təfsiri-Kəbir», Fəxri Razi, c.10, s.13; «əd-Durrul- mənsur», c.2, s.133. Qeyd etmək lazımdır ki, bu rəvayət müxtəlif ifadələrlə nəql olunmuşdur. Biz onlardan birini seçərək sizə nəql etdik.)

Ayə əlfəcinlərə əlavə edildi
Ayə əlfəcinlərdən silindi